شرکت های تجاری، اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی به منظور انجام عملیات تجاری و کسب سود را گویند.
به موجب ماده 20 قانون تجارت شرکت های تجاری بر هفت قسم به شرح ذیل طبقه بندی شده اند.


1.شرکت های سهامی ( عام و خاص )
2.شرکت های با مسئولیت محدود
3.شرکت های تضامنی
4.شرکت های نسبی
5.شرکت های مختلط سهامی
6.شرکت های مختلط غیر سهامی
7.شرکت های تعاونی تولید و مصرف
در این مقاله ، ابتدا تعریفی از هر یک از شرکت های بامسئولیت محدود و شرکت سهامی خاص به عمل خواهد آمد و سپس به مقایسه ی میان این دو شرکت به عنوان مهم ترین انواع شرکت های تجاری می پردازیم.

شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص شرکتی است بازرگانی که تمام سرمایه ی آن منحصراَ توسط موسسین تامین گردیده و سرمایه ی آن منحصراَ توسط موسسین تامین گردیده و سرمایه ی آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام،محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است.سرمایه ی شرکت سهامی خاص بوسیله ی خود موسسین تامین می شود و چنین شرکتی نمی تواند سهام خود را پذیره نویسی یا برای فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها عرضه نماید یا به انتشار آگهی و اطلاعیه یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت ورزد
برای تاسیس شرکت سهامی خاص مطابق ماده 20 ل.ا.ق.ت مدارک ذیل باید به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم گردد:
1.اساسنامه شرکت که باید به امضای سهامداران رسیده باشد.
2.اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهینامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از 35 % کل سهام باشد.اظهارنامه مذکور باید به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.هر گاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیر نقدی باشد باید تمام آن تادیه گردیده و صورت تقویم آن به تفکیک در اظهارنامه منعکس شده باشد و در صورتی که سهام ممتازه موجود باشد باید شرح امتیازات و موجبات آن در اظهارنامه منعکس شده باشد.
3.انتخاب اولین مدیران و بازرسان
4.قبول سمت مدیریت و بازرسی
5.ذکر روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.

شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه شرکت به سهام و یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعدات شرکت می باشند.
برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود طی مراحل ذیل ضروری است:
1.تنظیم شرکت نامه و امضای آن
2.تادیه و پرداخت کل سرمایه شرکت
3.ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها

ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود و سهامی خاص
در شرکت با مسئولیت محدود حداقل شرکا 2 نفر ، حداقل سرمایه محدودیتی ندارد و حداقل هیات مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر است.مسئولیت شرکا به میزان سهم الشرکه هر شریک است.
در شرکت سهامی خاص حداقل شرکا 3 نفر ، حداقل سرمایه 1.000.000 ریال است و حداقل هیات مدیره یا مدیران 3 نفر است.همچنین مسئولیت شرکا به میزان مبلغ اسمی سهام هر شریک است.

محاسن و معایب شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی خاص
شرکت سهامی خاص با حداقل سه سهامدار تشکیل می گردد،در صورتی که شرکت با مسئولیت محدود را می توان حداقل دو شریک تشکیل داد.
شرکت با مسئولیت محدود به وسیله یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که ممکن است خارج از شرکا هم باشند برای مدت محدود یا نامحدود اداره می شود،ولی در شرکت های سهامی عام و خاص به ترتیب حداقل مدیران نباید از پنج و سه نفر کمتر باشد و نیز این مدیران برای مدت حداکثر 2 سال انتخاب می شوند.
از معایب شرکت با مسئولیت محدود این است که پذیره نویسی و پرداخت تمام سهم الشرکه شرکت صوری می باشد و نیز در شرکت با مسئولیت محدود ورقه ای به نام سهم الشرکه به صورت اوراق تجارتی قابل انتقال اعم از بانام و بی نام صادر نمی گردد،ولی در شرکت های سهامی عام نقل و انتقال ممکن است مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی سهامداران بشود.
در شرکت با مسئولیت محدود هیچ گونه حداقل سرمایه ای پیش بینی نشده و الزام قانونی ارائه مدارک در این زمینه به اداره ثبت شرکت ها برای موسسین وجود ندارد؛فقط اقرار موسسین به میزان سرمایه و پرداخت آن به صندوق شرکت یا هیات مدیره در شرکت نامه کافی خواهد بود،در صورتی که حداقل سرمایه در شرکت سهامی خاص یک میلیون ریال می باشد و موسسین مکلفند حداقل 35% کل سرمایه را به حساب شرکت در شرف تاسیس واریز و فیش بانکی را به اداره ثبت شرکت ها ارائه نمایند.
و بالاخره آخرین حسن شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی این است که قلمرو آگهی ها در شرکت های سهامی وسیعتر از شرکت با مسئولیت محدود می باشد.

تفاوت شرکت با مسئولیت محدود با شرکت های سهامی خاص