پروتز سینه چیست و از چه موادی ساخته می‌شود؟
افزایش حجم سینه ها توسط جراحی یکی از روش های درمان می باشد. در این روش از پروتز سینه جهت ایجاد یک سینه بزرگ تر و جایگزینی حجمی از سینه که در حین حاملگی یا کاهش وزن از بین رفته استفاده می گردد. از پروتز جهت بازسازی سینه ای که در حین سرطان و یا ضربه از بین رفته هم استفاده می گردد.

این عمل یکی از شایع ترین عمل های جراحی زیبایی مورد درخواست بانوان است که طی آن پروتزهای مصنوعی برای افزایش اندازه و بهبود شکل سینه ها مورد استفاده قرار می گیرد.پروتز‌ها پوششی سیلیکونی دارند که قبلا داخل آن را با سرم نرماسالین پر می‌کردند. فایده این نوع سیلیکون آن بود که جراح می‌توانست پوشش سیلیکونی را لوله کرده (بدون آن که داخلش مایعی وجود داشته باشد) و از سوراخ کوچکی که روی پوست سینه ایجاد کرده بود به داخل سینه منتقل کند.

و بعد داخل محفظه سیلیکونی را از مایع پر کند، اما اشکال این نوع سیلیکون‌ها این بود که بیمار هنگام حرکت حس می‌کرد داخل سینه‌اش مشکی وجود دارد که از آب پر شده و تکان می‌خورد که احساس ناخوشایندی است. اشکال بعدی این بود که به مرور زمان ناحیه‌ای از پوشش سیلیکونی چروک‌خورده و از همان ناحیه پاره و سرم خالی می‌شد.



آیا خالی‌شدن سرم به بافت سینه صدمه‌ای هم می‌رساند؟
خیر، سرم نرماسالین بعد از خروج از محفظه بسرعت در بافت پخش شده و قابلیت جذب داشته و اثر بدی روی سینه نمی‌گذاشت.



پروتز‌های فعلی چه جنسی دارد؟
پروتز‌هایی که امروزه در جراحی‌ها استفاده می‌کنیم پوشش سیلیکونی دارند، ولی داخل آن با ژل سیلیکون پر شده و براساس انتخاب بیمار، میزان پرشدگی‌شان متفاوت است و اندازه‌های خاص دارد. جنس روی پروتز‌ها نیز مختلف بوده و ممکن است صاف یا زبر باشد. البته شکل آنها هم فرق می‌کند؛ بعضی گرد است و بعضی نیز مانند یک قطره اشک بوده که قسمت فوقانی آن باریک‌تر و پایین آن پهن‌تر و بزرگ‌تر است. انتخاب آن نیز به عهده بیمار است.



در چه مواردی از این روش نمی توان استفاده کرد؟

روش افزایش حجم سینه ها یا برای بازسازی سینه هائی که افتادگی شدید دارند مناسب نمی باشد و اگر شما بخواهید که همزمان سینه های شما بزرگ تر به نظر برسد و در سطح بالاتری قرار گیرد باید از جراحی (بالابردن سینه) و گذاشتن همزمان پروتز سینه استفاده نمائید. البته گاها این دو عمل را نمی توان همزمان انجام داد بلکه باید با فاصله انجام گیرد (انجام دو عمل جراحی با فاصله مشخص). جراح پلاستیک شما در تصمیم گیری شما را کمک خواهدکرد.

در بافت پستان مقدار زیادی الیاف کلاژنی با خاصیت انقباضی وجود دارد که ممکن است با ورود جسم خارجی مانند پروتز، تحریک و منقبض شود. به دنبال انقباض کلاژن‌ها به‌تدریج درد ایجاد می‌شود و پستان شکل قبلی و متناسب خود را ازدست می‌دهد. علت این پدیده هنوز ناشناخته است ولی ممکن است عواملی در کم و زیاد کردن احتمال بروز این مشکل نقش داشته باشند.

تجربه نشان می‌دهد اگر سطح پروتز ناصاف باشد و زیر عضله تعبیه شود، احتمال بروز فیبروز کمتر خواهدشد. صاف بودن پروتز و قرار دادن آن زیر بافت پستان یا آغشته کردنش قبل از جایگذاری، احتمال بروز فیبروز را بالا می‌برد. وقتی پروتز در بیماری درد ایجاد می‌کند، اولین راهکار، تجویز داروهای مسکن است.

گاهی هم داروهای کورتونی طولانی‌اثر تزریق می‌شود به این امید که بتوان روند تشکیل فیبروز را متوقف کرد ولی این اقدام‌ها تقریبا بی‌نتیجه‌اند. این افراد اغلب از درد زیادی رنج می‌برند و به نظر می‌رسد که از جراحی دوباره هم نگران هستند ولی می‌توانند بلافاصله بعد از خارج کردن پروتز قبلی، پروتز جدیدی بگذارند. البته باید بدانند که احتمال فیبروزه شدن پروتز بعدی هم وجود دارد. ماساژدادن پستان چند هفته بعد از عمل برای باز کردن فضای کافی در اطراف پروتز تا حد زیادی احتمال بروز فیبروز را کاهش خواهد داد.



شرایط لازم برای انجام عمل پروتز سینه
داشتن سلامت جسمی، داشتن توقعات واقعی بلوغ کامل سینه ها (حداقل 18 سال در موارد کوچکی سینه ها)، احساس ناراحتی از کوچک بودن سینه ها، بدشکل شدن سینه ها بدنبال حاملگی، کاهش وزن، افزایش سن، عدم تقارن سینه ها، یکی یا هر دو سینه رشد کافی نداشته باشند.



پروتز سینه می‌تواند در آینده مشکلاتی برای فرد به‌وجود آورد؟

تا به حال مشکل خاصی گزارش نشده است، فقط کسانی که پروتز سینه دارند حتما باید برای سونوگرافی یا رادیوگرافی به رادیولوژیستی مراجعه کنند که در این باره تجربه دارد. ضمن این که وجود پروتز، ماموگرافی یا سونوگرافی را کمی با مشکل مواجه می‌کند.

شیردهی چطور؟

در شیردهی هیچ تاثیری ندارد، زیرا پروتز در دو نقطه جای داده می‌شود؛ زیر بافت پستان یا زیر بافت عضله. خونرسانی بافت پستان نیز تغییر نمی‌کند. خانمی که به طور ذاتی توانایی شیردهی دارد، با پروتز نیز می‌تواند این کار را انجام دهد.

دوام آن چقدر است؟

به نظر من تا وقتی ضربه جدی به پروتز وارد نشده، مشکلی برای آن به‌وجود نمی‌آید.

آیا پروتزگذاری عوارضی هم دارد؟

بله، این عوارض به دو دسته کوتاه‌مدت و درازمدت تقسیم می‌شوند. از شایع‌ترین عوارض کوتاه‌مدت می‌توانیم به عفونت اشاره کنیم. به طور کلی ورود هر جسم خارجی در بدن می‌تواند احتمال عفونت را بالا ببرد. در درازمدت هم شایع‌ترین عارضه، کپسولار کانترکچر است.

وقتی بافت خارجی درون بدن قرار می‌گیرد، بدن یک لایه هم‌بندی کیسه‌مانند را به دور آن تشکیل می‌دهد و بافت خارجی را درون کیسه‌ای حبس می‌کند. این حالت ممکن است باعث شود بافت‌های کلاژنی اطراف دچار انقباض‌شده و پروتز را تحت فشار قرار دهد. شرایط به‌وجود آمده شکل پروتز را تغییر می‌دهد و به دنبال آن شکل سینه نیز تغییر می‌کند و بدشکل می‌شود. البته درد نیز ایجاد می‌شود. پس علامت اصلی در درازمدت، درد و ایجاد نامنظمی در شکل سینه است.

میزان شیوع این آسیب زیاد است؟

آمار‌های مختلفی ارائه می‌شود؛ بین 3 تا 30 درصد، ولی به نظر من 3 درصد بیشتر به واقعیت نزدیک است.

اندازه پروتز را همیشه بیماران تعیین می‌کنند؟

اندازه پروتز با همفکری بین پزشک و بیمار تعیین می‌شود. البته ما استانداردهایی داریم که باید به آنها دقت کنیم؛ یعنی دور سینه با دور باسن باید تناسب داشته باشد. ولی در ایران شایع‌ترین شکایتی که بیمار بعد از عمل جراحی دارد، این است که ای کاش پروتز بزرگ‌تری انتخاب می‌کرد.

پروتز‌ها در خانم‌هایی که مثلا به دلیل بیماری سرطان سینه قسمتی یا تمام بافت سینه خود را از دست داده‌اند نیز کاربرد دارد؟

علاوه بر سرطان سینه، بیماری‌هایی وجود دارد که به طور مادرزادی یک طرف قفسه سینه رشد خوبی ندارد و فرد دچار نوعی عدم تقارن در دو طرف بدنش می‌شود. در این مواقع باید بازسازی انجام شود. برای این کار سینه را کمی پاکسازی کرده؛ یعنی بافت‌های اضافه را بر می‌داریم و پروتز می‌گذاریم، اما مشکل اینجاست اگر پروتز را به تنهایی بگذاریم زیر پوست نازک بدن براحتی قابل لمس است به همین دلیل از راه دیگری که تزریق چربی است برای ترمیم استفاده می‌کنیم تا سینه طبیعی‌تر به نظر برسد.

چربی از ناحیه‌ای از شکم گرفته می‌شود که از نظر جنس شباهت بیشتری به بافت سینه دارد. چربی به ناحیه سینه تزریق می‌شود و بعد از این که ضخامت مشخصی پیدا کرد، پروتز را زیر آن جای می‌دهیم ولی راه خیلی بهتر این است که چربی از ناحیه تحتانی شکم بخصوص در خانمی که زایمان هم داشته گرفته و از طریق تزریق به سینه منتقل شود. ممکن است این چربی‌ها
به‌تنهایی بتواند حجم کافی تولید کند (یعنی بتوان شکلی مانند سینه مقابل به دست آورد) اگر نتوانیم این کار را بکنیم مجبور به استفاده از سیلیکون خواهیم بود.

آیا تزریق چربی روش بهتری نیست؟

خیر، برای تزریق چربی حداقل به 300 سی‌سی چربی نیاز داریم. به دست‌آوردن این حجم از چربی کار دشواری است و خیلی از بدن‌ها چنین بافتی ندارند و خاصیت این بافت این است که هر چقدر بیشتر تزریق شود، احتمال جذبش بالاتر می‌رود. مثلا وقتی در صورت ده سی‌سی چربی تزریق می‌کنیم، ممکن است فقط
3 سی‌سی آن باقی بماند و نیاز به چند بار تزریق داشته باشیم. در سینه نیز به همین ترتیب است و همیشه نمی‌توانیم نتیجه صد درصد و قطعی از این راه به دست آوریم.

عوارض عمومی جراحی پروتز سینه

عوارض عمومی جراحی پروتز سینه را می‌توان به عوارض زیر تقسیم‌بندی نمود:

الف: خونمردگی و تورم: بروز خونمردگی و تورم پس از عمل جراحی پروتز سینه در ناحیه برش جراحی و اطراف آن پدیده‌ای عادی است، میزان و اندازه این تورم و خونمردگی نیز بر حسب شرایط بیمار متفاوت است و ممکن است در ناحیه برش جراحی، زیر خط سینه و ناحیه خط وسط قفسه سینه باشد. در هر صورت این تورم و خونمردگی با گذشت زمان و حداکثر ظرف مدت هفت تا ده روز از بین می‌رود.

ب: درد: درد پس از عمل قسمتی اجتناب ناپذیر از پیامدهای عمل جراحی است. ولی در جراحی پروتز سینه خصوصاً اگر پروتز در ناحیه زیر عضله بزرگ سینه‌ای باشد، نسبت به سایر اعمال جراحی زیبایی کمی بیشتر است. خوشبختانه امروزه با استفاده از داروهای ضد درد و شل‌کننده‌های عضلات که در ناحیه عمل و محل قرار گرفتن پروتز تزریق می‌شود از میزان این درد پس از عمل کاسته شده است.

ج: جا و اثر زخم: یکی از عوارض مورد توجه تمام بیماران در اعمالی که با برش جراحی انجام می‌شود، به وجود آمدن جا و اثر زخم جراحی است. همانطوری که می‌دانید برش‌های مرسوم عمل پروتز سینه، برش دور هاله سینه و برش روی خط زیر سینه است، از این دو برش معمولاً اثر برش خط زیر سینه به سبب وجود چین طبیعی با اثر و جای بسیار کمتری همراه است، برش دور سینه نیز در غالب اوقات با اثر و جای کمی همراه خواهد بود.


عوارض اختصاصی جراحی پروتز سینه

از عوارض مخصوص عمل بزرگ کردن سینه با پروتز می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

الف: حس نوک سینه: مسئله تغییرات حس نوک سینه غالباً در مورد برش دور هاله سینه مطرح می‌شود. البته یکی از دلایل تغییر حس نوک سینه فشار پروتز بر روی پوست است که گاهی اوقات در مورد هر دو برش عمل پروتز سینه دیده می‌شود و کاملاً موقتی است. در مورد برش دور سینه نیز اگر اختلالی در حس نوک سینه به وجود آید موقتی است و نباید به صورت طولانی مدت مشکل عمده‌ای ایجاد نماید.

ب: تشکیل کپسول فشارنده: یکی از عوارض نسبتاً نادر عمل پروتز سینه تشکیل کپسول فشارنده در دور پروتز است، خوشبختانه امروزه با تولید پروتزهای جدید که با تکنولوژی جدیدتر تولید می‌شوند از میزان بروز این عارضه کاسته شده است ولی به هر حال اگر چنانچه کپسول فشارنده‌ای اطراف پروتز تشکیل شود، علایمی چون درد سینه، ثابت شدن و عدم تحرک پروتز و در نهایت بدشکلی سینه به وجود می‌آید. در این شرایط باید بیمار تحت عمل مجدد و تعویض پروتز قرار گیرد.



جراحی مجدد و تعویض پروتز

در واقع نباید این مشکل را جزء عوارض پروتز سینه مطرح کرد ولی به سبب کثرت سوال بیماران در این مورد بهتر است به آن نیز اشاره کرد. اصولاً پروتز سینه را نباید تعویض کرد مگر اینکه بیمار با آن دچار مشکل شده باشد. این مشکلات عبارتند از:

● تشکیل کپسول فشارنده
● پارگی پروتز
● تغییر سایز بیمار
● تغییر وضعیت پوست و نسوج بیمار

در مورد کپسول فشارنده و پارگی پروتز قبلاً توضیح داده شده است ولی یکی از مشکلاتی که ممکن است بیماران با گذر زمان با پروتز خود پیدا کنند، تغییر سایز و وضعیت پوست و نسوج بیمار است، پروتز به سبب مصنوعی بودن خود در گذر زمان وضعیت ثابتی دارد و تغییر سایز پیدا نمی‌کند، ولی بیماران با گذر زمان دچار چاقی و لاغری و پیری می‌شوند و در اثر این تغییرات پوست و نسوج زیرین آن به تدریج قوام و کیفیت خود را از دست می‌دهند. به این ترتیب پروتز دیگر با شرایط جدید پوست و نسوج نگهدارنده هم‌خوانی ندارد و به همین دلیل است که ممکن است پس از گذشت چندین سال لازم باشد تا یک عمل ترمیمی بر روی سینه انجام شود و شاید لازم باشد سایز پروتز را نیز بر حسب شرایط و نیاز بیمار تغییر داد.

پاره شدن پروتز

یکی از عوارض احتمالی و بسیار نادر، پاره شدن پروتز است. در حال حاضر و با تکنیک‌های جدید، پروتزها به ترتیبی ساخته می‌شوند که حتی با فشارهای زیاد دچار پارگی نشوند، البته اصابت اجسام نوک‌تیز، اصابت گلوله و تصادفات بسیار شدید از این قاعده مستثنی هستند. ولی در هر صورت و به صورت بسیار نادر ممکن است پروتز پاره شود. در صورت پاره شدن پروتز، بیمار ممکن است یکی از علایم زیر را تجربه نماید:


● احساس حالت برآمده در گوشه‌ای از سینه بر روی پروتز
● تغییر شکل پروتز
● احساس درد در نقطه‌ای خاص از جدار پروتز که با تورم همراه است

بهترین راه تشخیص پارگی پروتز انجام MRI است و چنانچه پارگی پروتز تایید شود باید با جراجی مجدد آن را تعویض نمود.



ماندگاری پروتزهای سینه

مثل هر محصول ساخت دست بشر، پروتزهای سینه نیز تا ابد باقی نمی مانند. گرچه بسیار قوی و مقاوم هستند (حتی در برابر فشار)، ولی مستعد کهنه شدن و فرسایش در طول زمان می باشند. به عبارت ساده تر، پوسته خارجی پروتز سینه، بالاخره کهنه و نازک شده و نهایتا از بین می رود. اگرچه از نظر کلینیکی تشخیص آن مشکل می باشد. گهگاهی کسی ممکن است تشخیص دهد که سینه کمی صاف شده است یا شکل آن تغییر پیدا کرده است. اما اکثرا به ندرت قابل توجه و دید است.

به علت ایجاد کپسول اطراف پروتز گاهی اوقات بطور گول زننده ای تشخیص پارگی صورت نمی گیرد. کهنه شدن و یا پاره شدن در میان افراد مختلف متفاوت است. بنابراین یک زن که ورزش ها و تمرین های فیزیکی زیادی مثلا چندین ساع در روز به طور مرتب انجام می دهد و سینه هایش حرکت زیادی می کند (مربی های ایروبیک، دوندگان ماراتن، سوارکاران و...) نسبت به کسانی که تمرینات و تحرکات کمتری دارند، بیشتر فرسوده و پاره می شوند.

در اولین نگاه منطقی است، فرض کنیم و بدانیم که پروتزهای سینه در این حالت ها زودتر از بین می روند؛ بنابراین به منظور داشتن یک ارزیابی مناسب برای حالت و موقعیت پروتزهای سینه شما بهترین توصیه و پیشنهاد این است که توسط پزشک و متخصص به طور منظم بعد از 10-15 سال که از عملتان گذشت معاینه شوید و اگر لازم بود سونوگرافی انجام دهید.



عوارض پروتز سینه
اگر پروتز سینه به دست یک پزشک با تجربه انجام شود عوارض آن کمتر، و خود عمل نیز امن تر و کمتر تهاجمی تر خواهد بود. اما هر عمل جراحی دارای عوارضی است این عمل نیز مستثنی نیست. با رعایت مراقبت های ویژه بعد از عمل می توان این عوارض را کمتر کرد.

قبل از عمل درباره عوارض پروتز سینه از پزشک خود اطلاعات دقیقی بخواهید. در زیر عوارض شایع پروتز سینه را برای شما بیان می کنیم.

نمای خیلی بد ناحیه برش داده شده
طول کشیدن زمان بهبودی ناحیه برش داده شده
خونریزی و جمع شدن خون
به وجود آمدن لخته خونی در رگ ها که ممکن است منجر به عارضه قلبی یا ریوی شود
جدا شدن زخم
عدم تقارن سینه ها
جایگذاری اشتباه پروتز
عفونت
عوض شدن احساس نوک سینه و خود سینه
به وجود آمدن کپسول کلفت در پیرامون پروتز
نشت یا پارگی دیواره پروتز
چین‌ خوردگی پوست روی پروتز
عوارض بیهوشی عمومی
جمع شدن مایع پیرامون پروتز
درد ادامه دار
حرکت کردن پروتزها به جهت های گوناگون
عدم رضایت شخص از زیبایی و نتیجه عمل
ممکن است نیاز به عمل دوباره باشد
در برخی موارد بعد از عمل حس سینه به صورت کامل یا اندکی از بین می رود و در مواردی این حس تقویت نیز می شود. با این حال تمامی این عوارض با گذشت یک سال و نیم از عمل و بهبودی کامل سینه از بین می روند و جای نگرانی ندارند. رجوع کنید به عوارض پروتز سینه پرگل

معمولا چنین جراحی‌هایی برش‌هایی را هم بر جای می‌گذارد. آیا ناحیه برش را می‌توان از بین برد؟

از راه‌های مختلفی می‌توان پروتز را گذاشت؛ از راه زیر بغل، از راه زیر سینه و از طریق برشی در ناحیه هاله سینه. ولی به نظر من راه زیر بغل روش مناسبی نیست، زیرا نمی‌توان سیلیکون را به‌دقت جا‌گذاری کرد. ولی دو روش دیگر بهتر است. برش زیر سینه برشی شش تا هفت سانتی‌متری است که بعد از یک سال، خط کمرنگی از آن باقی می‌ماند. دور هاله قهوه‌ای سینه هم کمترین جلب توجه را می‌کند. البته در مواردی که از طریق دور هاله سیلیکون وارد می‌شود باید به قطر آن توجه داشته باشیم.