پیشگیری از عود شقاق یا فیشر مقعد
عود و تکرار بیماری شقاق یا فیشر مقعد بستگی زیادی به برطرف کردن و درمان علت آن در کنار درمان خود بیماری دارد. در صورتی که فرد از یک بیماری زمینه‌ای شناخته شده نیز رنج می‌برد که در به وجود آمدن شقاق یا فیشر مقعد او ایفای نقش کرده، توجه به درمان و کنترل آن بیماری زمینه‌ای نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گاهی اوقات فرد در ادامه‌ی روند شیمی‌درمانی خود دچار فیشر مقعد شده است که دیگر بعید است با اتمام شیمی‌درمان و درمان شقاق مقعد، این بیماری در او تکرار شود.



هنگامی‌که یک الگوی اجابت مزاج غیر‌طبیعی، علت فیشر مقعد فرد تشخیص داده می‌شود، اصلاح آن الگوی رفتاری غلط برای پیشگیری از به وجود آمدن سایر مشکلات مربوط به این بیماری و عود آن مهم است. برای ایجاد تغییر در رفتارهای نادرستی که فرد سال‌ها به انجام آن عادت کرده است، کمک گرفتن از روش‌های ترکیبی دارویی، مشاوره‌ی تغذیه و فیزیوتراپی کف لگن (در صورت نیاز) الزامی است.

بهبود شقاق مقعد مزمن با روش تزریق بوتاکس در ۵۰ الی ۸۰ درصد بیماران در ارتباط است. ولی در جراحی آن، پس از اسفنکتروتومی شقاق مقعد حدود ۱ الی ۶ درصد موارد عود خواهد کرد. عود بیماری فیشر پس از این جراحی می‌تواند به دلیل عدم رعایت صحیح توصیه و مراقبت‌های پس از عمل توسط فرد یا انجام نادرست یا ناقص عمل اسفنکتروتومی باشد. در صورت عود، پزشک جراح باید محل اسفنکتروتومی را بررسی کند.

این ارزیابی را می تواند با لمس در معاینه یا با استفاده از سونوگرافی داخل مقعدی تحت بی‌حسی انجام دهد. درصورت ناقص بودن اسفنکتروتومی پزشک می‌تواند آن را در سمت اولیه تکمیل و یا دوباره در طرف مقابل انجام دهد. ولی اگر اسفنکتروتومی اول کامل بود شاید نیاز باشد اسفنکتروتومی دوم را در طرف مقابل انجام دهد. اسفنکتروتومی در بیش از ۹۰ درصد موارد مؤفقیت‌آمیز است. عارضه‌ی بی اختیاری مدفوع و گاز پس از این جراحی نادر است.

پس از عمل جراحی بیشتر بیماران می توانند طی چند روز به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند. درمان و بهبودی کامل در هر دو روش دارویی و جراحی می‌تواند ۶ تا ۱۰ هفته طول بکشد. حتی با وجود کاهش درد و خونریزی فرد موظف به حفظ عادات رفتاری صحیح و ادامه‌ی یک رژیم غذایی پر فیبر است. فعالیت‌های سنگین و یبوست و اسهال می‌تواند بهبود زخم یا گرفتگی عضله دریچه مقعد را به تاخیر اندازد.

در یک بررسی تحقیقاتی میزان عود شقاق مقعد در ۳۰ تا ۷۰ درصد مواردی که فرد رژیم غذایی پرفیبر خود را پس از بهبودی رها کرده است، دیده شده است. در صورتی که با رعایت این رژیم احتمال عود به ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد کاهش یافته است. نتیجه‌ی این بررسی، نقش به سزای رژیم غذایی در پیشگیری از تکرار بیماری شقاق مقعد را تأیید می‌کند.

شقاق مقعد با بیماری‌های جدی‌تر، مانند سرطان روده در ارتباط است. در واقع شقاق مقعد خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد و علت مستقیم آن محسوب نمی‌شود. با این حال، در شرایط جدی‌تر بیماری می‌تواند علایمی مشابه شقاق مقعد ایجاد شود. حتی زمانی‌که یک شکاف به طور کامل بهبود می‌یابد نیز ممکن است جراح تست‌های دیگری برای بررسی روده بزرگ و راست‌روده درخواست کند. گاهی کولونوسکوپی برای رد کردن دیگر علل خونریزی مقعدی انجام می‌شود.

عوارض شقاق مقعد
شقاق مزمن مقعد اشکی شکل :
وقتی شقاق مقعد در مراحل اولیه آن درمان نشود شکاف می‌تواند به صورت عمقی‌ و وسیع‌تر به صورت اشک باعث ایجاد زخم شقاق شود که درمان آن مشکل‌تر است.
فیستول مقعد: زخم شقاق مقعد آن‌قدر عمقی می‌شود که با ایجاد یک تونل یا کانال به صورت غیرعادی به اندام‌های اطراف مانند واژن یا سایر قسمت‌های روده متصل می‌شود که فیستول مقعد نام دارد.

تنگی مقعد :
کانال مقعد به صورت غیر طبیعی به دلیل گرفتگی عضله دریچه مقعد یا انقباض بافت زخم شقاق ایجاد شده در مقعد، تنگ می‌شود.
منبع : https://reyhan563.tebyan.net