نقد فیلم «آذر»اولین ساخته بلند محمد حمزه ای / از آذر به «نیکی» یاد کنید

نقد فیلم «آذر»اولین ساخته بلند محمد حمزه ای / از آذر به «نیکی» یاد کنید
هما گویا (سی و یک نما ) – اینکه چه دغدغه ای موجب شده بود که سال گذشته نیمی از فیلم ها با طرح اولیه (معضل زن بودن) یا با نگاهی از زاویه ای خوش بینانه تر به (تکریم زن بودن) و یا به طور کلی (زن بودن) در شرایطی بسیار نزدیک به هم در طرح،فرم و ساختار برسند یقینا یک موضوع مناسب برای بررسی از نگاه روانشناسانه و اجتماعی است که در جای خود قابل بحث برای متخصصین این رشته ها و همچنین مسئولان مملکتی است اما اینکه چرا هیچیک از این فیلم ها نتوانستند در این نگاه موفق باشند موضوع جداگانه ای است که به سینما مربوط می شود و البته حاشیه های سینما.
محمد حمزه ای کارگردان فیلم "آذر" سینما را می شناسد اما چطور این سوژه به نظرش بکر و قابل پردازش بوده یقینا به این دلیل است که فکر می کرده موقعیت ساخت اولین فیلم بلند سینمایی به تهیه کنندگی چهره ی شناخته شده ای چون نیکی کریمی را نباید از دست داد و البته نام "احسان بیگلری" به عنوان نویسنده هم می تواند هر کارگردانی را به شوق بیاورد و یا هر مخاطبی را که مثل م از فیلم "برادرم خسرو" بسیار لذت برده باشد.
نقد فیلم
گر چه فیلم آذر نمی تواند خاطره خوشی برای محمد حمزه ای باشد و جای خاصی در کارنامه اش نخواهد داشت اما حتما تجربه ارزشمندی است که به کارش می آید.بزرگترین تجربه اینکه اجازه ندهد نگاه دیگری حتی تهیه کننده جلوتر از نگاه او تصویر را هدایت کند. گاهی باید "رضا موتوری" شد، یه تنه ایستاد، کتک خورد ، له شد اما از حق خود نگذشت. کاری که محمد حمزه ای نکرد و از له شدن ترسید.کاملا مشخص است که در فیلم آذر، کسی بازی "نیکی کریمی" را کنترل نمی کند. جلوی دوربین در حقیقت تهیه کننده ای ایستاده که فکر می کند به تنهایی، "سارا"ست ، "پری" است ، زن سر خورده اما محکم فیلم "چهارشنبه" است ، "واکنش پنجم" دارد ، قهرمان "دوزن" است و خیلی از نقش های دیگری که بارها تجربه کرده و خوب هم بوده.اما "آذر" هیچکدام از آن شخصیت های درست تعریف شده نیست.آذر شخصیتی است که تعریف نمی شود چرا که نیکی کریمی باور ندارد که وقتی خوب بازی می کند که خوب هدایت می شود. از "عروس " افخمی تا ....
«آذر» می خواهد بیانگر معضل ها و مشکلاتی باشد که در جامعه ی امروز بخصوص به زن های قشر متوسط و پایین جامعه، تحمیل می شود. اما چرا این زن تبدیل به (واند وومن) می شود عجیب است !!!
در حالی که برخی از زنان جامعه ما به ذات شگفت انگیزند و نه درظاهرو این عدم باور پذیری، بزرگترین ضربه ای است که به فیلم در شخصیت پردازی وارد شده است.طبیعی است زنی که برای نجات همسرش آنقدر سوزن دوزی می کند که سوی چشمهایش را از دست می دهد(سارا) ، باورپذیرتر از یک زنی است که به یکباره تبدیل به قهرمان موتورسواری می شود.این را می شود حدس زد که نویسنده فیلمنامه آذر هم چنین نگاهی نداشته و این نوع نگاه در فیلم ،خواسته ی یک زن زیبای میانسال (البته تهیه کننده) بوده که شاید در آینده فرصت ایفای چنین نقشی را نداشته باشد.
اینکه از نیکی کریمی بیشتراز همه عوامل این پروژه پر بازیگر "آذر" صحبت می شود و نگاه کمتری به نویسنده و کارگردان شده است ،به این دلیل است که از طراحی غیر حرفه ای پوستر گرفته تا اکران مردمی و حضور در خارج از کشور، به جز این کارآکتر، چندان حضوری از دیگر عوامل نمی بینیم و نمی شنویم و پیش از این نیز خود محوری نیکی کریمی را در فیلم "سوت پایان" و "شیفت شب" که منجر به عدم ارتباط گرفتن با فیلم هایی به کارگردانی یا تهیه کنندگی او شده است را تجربه کرده ایم.
در فیلم آذر ، هیچ چیز در خدمت فیلم نیست. از حضور، بازیگران توانمندی چون حمیدرضا آذرنگ،لیلا زارع ، فرید سجادی حسینی، مائده طهماسبی ، هومن سیدی تا موسیقی کارن همایونفر که موسیقی اش روی فیلم نمی نشیند.(شاید به این دلیل که او هم فیلم را درک نمی کند).
آذر داستان زنی است که همسرش (حمیدرضا آذرنگ) نا خواسته در یک درگیری خانوادگی،جوانی (هومن سیدی ) را به قتل می رساند و زن برای رویارویی با مشکلات ، اداره زندگی و سرپا نگه داشتن محل کارتلاش می کند تا زمانی که همسرش از او می خواهد که برای نجات وی از قصاص، علت درگیریش با مقتول را ناموسی جلوه دهد و...
در فیلم آذر، علاوه بر نیکی کریمی....... حمیدرضا آذرنگ، فرید سجادی حسینی، هستی مهدوی، مهران نائل، شیرین آقاکاشی، مائده طهماسبی، پریسا هاشم پور، مانیا علیجانی و لیلا زارع و پژمان جمشیدی و هومن سیدی حضور دارند.